Wij verwachten door de Geest de verhoopte gerechtigheid van het geloof

Als u door de wet gerechtvaardigd wilt worden, hebt u met Christus gebroken; dan hebt u de genade verbeurd. Want wij verwachten door de Geest de verhoopte gerechtigheid van het geloof. Want in Christus Jezus is niet de besnijdenis of de onbesnedenheid van belang, maar het geloof dat werkzaam is door de liefde.
Ga 5, 4-6


Tommy Vandendriessche

27-50

In het Eerste Testament staan Gods goedheid en barmhartigheid centraal. Gods Wet wordt bezongen als een geschenk, als ‘genade’. Toch werden Paulus’ woorden vaak geïnterpreteerd alsof er een tegenstelling is tussen ‘Thora’ en ‘Genade’. Toch is er geen reden om aan te nemen dat het jodendom in de eerste eeuw de neiging had legalistisch te worden. ‘Thora’ kun je ook vertalen als ‘weg ten leven’, misschien wel als  ‘liefdesweg’.  Liefde kan niet zonder vertaling in daden en rechtvaardige structuren. Dat zou, zoals Dietrich Bonhoeffer het formuleerde, ‘goedkope genade’ zijn. Als Paulus het heeft over ‘genade’ kan je hem er zeker niet van verdenken dat hij uitgaat van een magisch automatisme van Gods goedheid.  Maar Paulus heeft ook begrepen dat wij de neiging hebben om onszelf te ‘rechtvaardigen’ door ons te beroepen op onze daden. Alsof wij, voor iets of iemand, een boekhouding kunnen of moeten bijhouden.

Paulus verwijt het zijn  geloofs- en tijdsgenoten. We mogen het gerust ook toepassen op onszelf.   Zelfrechtvaardiging kennen we ook in seculiere vormen: “ik heb mijn talenten ten dienste gesteld van ónze economie. Dus heb ik recht op  maatschappelijk aanzien”. Wij, die het neoliberalisme ongemerkt inademen, kunnen het moeilijk verdragen dat mensen zorg, genegenheid, een uitkering of sociale voorzieningen krijgen ‘om niet’. “Voor wat hoort wat”  hoor je vaak zeggen. We willen kwetsbare mensen (armen, vluchtelingen, psychisch kwetsbare mensen, …) wel helpen maar zij moeten dan wel beantwoorden aan het beeld van de ‘goede’ arme, zieke, …  De parabel van de werkers van het elfde uur is vandaag nog éven confronterend als in de eerste eeuw.  Paulus is categoriek: wie zichzelf wil rechtvaardigen heeft de genade verbeurd.  Het is niet gemakkelijk ons leven te zien als ‘zomaar geschenk’. Het veronderstelt een afdalen, een reële verbondenheid met wie of wat kwetsbaar is, ook met wat kwetsbaar is in onszelf. ​

Tommy Vandendriessche
Roeselare

 C’est par l’Esprit que nous attendons la justice

 

0
Shares